Uprawnienia krwiodawców
Krwiodawstwo jest oparte na zasadzie dobrowolnego i bezpłatnego oddawania krwi. Krwiodawca nie otrzymuje za oddaną krew i jej składniki pieniędzy. Jednak aby docenić poświęcenie tych osób państwo lub podmioty prywatne udzielają różnego rodzaju przywileje.
W zależności od uprawnienia dotyczą one honorowych dawców krwi lub dawców z tytułem „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”.
Tytuł „Honorowy Dawca Krwi” przysługuje osobie, która została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi i oddała bezpłatnie krew. Z kolei każdej kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi i każdemu mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi oraz każdemu, kto oddał odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi, przysługuje tytuł i odznaka „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”.
HONOROWY DAWCA KRWI
Osobie, która bezpłatnie oddała krew oraz została zarejestrowana w Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przysługuje:
- Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4.500 kcal
- Zwolnienie od pracy i zajęć
Honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługują uprawnienia, z tym że wymiar zwolnienia od pracy oraz zwolnienia od wykonywania czynności służbowych przysługuje w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki oraz w dniu następnym.
Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Pracodawca jest również obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy. Za czas zwolnienia od pracy, o którym mowa powyżej pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Przy tym uprawnieniu należy zwrócić uwagę na trzy aspekty:
– to na pracodawcy spoczywa obowiązek zwolnienia pracownika,
– pracodawca powinien być wcześniej uprzedzony o nieobecności,
– pracownik – krwiodawca otrzymuje zwolnienie z pracy na dzień, w którym oddał krew lub na kilka godzin jeżeli z przyczyn medycznych nie doszło do donacji.
Dokumentem poświadczającym uprawnienia, o których mowa jest zaświadczenie wydane przez Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MON lub Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA.
- Ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa
Podatnik, który w roku podatkowym oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać ze specjalnej ulgi dla honorowych krwiodawców. Odliczenie dokonuje się od dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi.
Wysokość ulgi obliczamy, mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1 litr pobranej krwi.
- Zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi
Zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju.
- Bezpłatne wyniki badań laboratoryjnych
O tym, że będziemy chcieli wyniki badań najlepiej poinformować personel stacji w czasie rejestracji lub w czasie badania poziomu hemoglobiny.
- Ulga na przejazd
W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii 33% ulga w komunikacji krajowej. Honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego:
– kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej,
– kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne na podstawie biletów jednorazowych.
Honorowy dawca krwi, któremu przysługuje ulga na przejazd, o którym mowa powyżej jest obowiązany do uiszczenia dopłaty w wysokości stanowiącej różnicę między należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 2.
Dokumentem poświadczającym uprawnienia jest zaświadczenie potwierdzające co najmniej 3 donacje wydane przez Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MON lub Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA.
ZASŁUŻONY HONOROWY DAWCA KRWI
Dodatkowe przywileje przysługujące Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi:
- Leki ze zniżkami
Bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazami (leków podstawowych i uzupełniających – według dawnej nomenklatury) do wysokości limitu ceny.
Na recepcie takiej w miejscu uprawnienia lekarz wpisuje skrót ZK.
- Uprawnienie do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach
Po otrzymaniu tytułu istnieje możliwość skorzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w placówkach ZOZ-ów. Świadczeniobiorcy, którzy posiadają tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawili legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.
Osobom, które oddały 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników może być dodatkowo nadana odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”. Odznaczenie przyznawane jest przez Ministra Zdrowia. Wzór oraz szczegółowe zasady i tryb nadawania odznaki „Honorowy Dawca Krwi Zasłużony dla Zdrowia Narodu”, zostały określony w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia.
